Help! Hoe spreek ik deze persoon aan?

Over het niet kunnen ‘lezen’ van iemands gender, en aanspreekvormen

Daar sta je dan, met je mond vol tanden… Je hebt iemand voor je, en je hebt geen idee hoe je diegene kan aanspreken! Help! Hoe spreek ik deze persoon aan? Je kunt degene niet passen in één van de hokjes met de bijbehorende persoonlijke voornaamwoorden die bij jou bekend zijn… Wat nu?

Mensen in mijn omgeving zullen hier misschien bekend mee zijn. Ik heb namelijk de neiging om niks over mijn aanspreekvorm en/of gender te zeggen zolang het niet specifiek aan bod komt. En ik ben niet specifiek te lezen als man of vrouw (want ik ben geen van 2). Daarnaast weten ook heel wat mensen wel dat ik transgender ben, maar niet ‘van waar naar waar’, of hoe ik mij nu identificeer, en aangesproken wil worden.

Bij deze een uitleg: wat te doen als je jezelf in zo’n situatie vindt?

Situatie 1. De persoon bevindt zich op dit moment voor je neus

Okay, stel, je ontmoet iemand en je hebt geen idee wat je tegen diegene kan zeggen. Je wilt er alles aan doen om diegene respectvol te bejegenen, maar hebt geen idee welk persoonlijk voornaamwoord je dan kunt gebruiken… Wat te doen?

Vragen: hoe spreek ik je aan?

Je komt een heel end met het stellen van een vraag. Bijvoorbeeld:

“Mag ik wat vragen… Ik gebruik ‘[…]’ om mijzelf mee aan te duiden

  • … wat vind jij fijn?
  • … met welk persoonlijk voornaamwoord mag ik jou aanduiden?”
  • … welk voornaamwoord gebruik jij voor jezelf?”
  • … kan ik naar je verwijzen met hij/zij/hen? Of iets anders?”

De eerste optie is de meest vriendelijke optie. Op die manier is het een uitwisseling van informatie. In plaats van dat je laat weten ‘ik kan jou niet plaatsen’, en ‘bij mij is het wel duidelijk wat ik ben maar hoe zit het bij jou?’, wissel je op respectvolle manier beiden je voornaamwoorden uit.

Wat je hopelijk opvalt is dat je dus niet:

  • vraagt naar iemands (gender)identiteit en/of sekse (dit bespreek je alleen als degene waar het over gaat duidelijk aan heeft gegeven okay te zijn om dit te bespreken)
  • alvast een suggestie doet nav wat jij denkt dat vast goed zou zijn (niet fijn voor jou en degene als je het ‘verkeerd’ hebt)
  • een hele batterij excuses aanbiedt (nergens voor nodig, en aangezien veel mensen dit wel doen kan het erg frustrerend zijn voor degene die je voor je hebt staan)
  • een heel verhaal over jezelf gaat ophouden, waarom jij dit moet vragen en dat je het toch echt goed wilt doen en……. (dit gaat niet over jou, dit gaat over het respecteren van de ander)
Genderinclusief voornaamwoord gebruiken en/of (voor)naam

Het kan natuurlijk zijn dat je het niet aandurft om te vragen wat iemand’s persoonlijke voornaamwoord is. Of, dat je in een plek bent (bv met heel veel mensen) waar je niet de kans hebt om het aan iemand te vragen. Wat dan te doen?

Je kunt altijd alleen de (voor)naam van de persoon gebruiken, en op die manier alle gebruik van persoonlijke voornaamwoorden vermijden. Of, je kunt genderinclusieve voornaamwoorden gebruiken, zoals hen/hun of die/diens. Voor meer informatie over het gebruik van hen/hun kun je deze blog lezen! Het gebruik van deze genderinclusieve voornaamwoorden is dus niet specifiek voor transpersonen die deze persoonlijke voornaamwoorden gebruiken voor zichzelf, maar zijn ook heel handig als je het over iemand hebt waarvan je niet weet wat de persoonlijke voornaamwoorden van die persoon zijn!

Situatie 2. De persoon bevindt zich op dit moment NIET voor je neus

Genderinclusief voornaamwoord gebruiken en/of (voor)naam

Zoals in de vorige paragraaf beschreven. Deze oplossing is altijd toe te passen.

Vragen aan de omgeving van de persoon

Wat ook altijd kan is de omgeving van de bewuste persoon vragen, de mensen die het wel weten. Ook hier gelden dezelfde ‘do not do’s’ die hierboven beschreven staan: geen lange excuses, geen lange verhalen, het gaat niet over jou. Ook voor de omgeving is het namelijk niet fijn om constant de excuses en verhalen aan te moeten horen, maar als de omgeving om de bewuste persoon geeft vinden ze het geen probleem om iemand even te informeren over de juiste aanspreekvorm… Niks zwaars, gewoon hetzelfde als vragen ‘uhh, hoe heette die persoon daar ook alweer?’.

Genderidentiteit

Zoals je hierboven leest, gaat het vragen naar iemands geprefereerde persoonlijke voornaamwoord niet over de gender identiteit of gender expressie van die persoon. Huh? Maar hoe weet ik dan hoe ik deze persoon aanspreek? Shocker! Ja, genderidentiteit en persoonlijk voornaamwoord heeft vaak met elkaar te maken, maar niet altijd. Zo is het nou eenmaal. Ingewikkeld? Ja misschien wel, maar als je gedacht had dat mensen simpele wezens waren, dan heb je nog heel wat te leren in deze wereld… 😉

Het enige wat jij aan informatie nodig hebt om iemand goed aan te spreken, is het geprefereerde persoonlijk voornaamwoord. Alle andere info is niet van belang, en kan later altijd alsnog al dan niet worden besproken, afhankelijk van wat degene waar het om gaat prettig vindt. De zoektocht is dus niet: hoe identificeer ik deze persoon zodat ik weet hoe ik deze persoon kan aanspreken (of zelfs: ‘wat’ is deze persoon ‘geweest’ en waar gaat deze persoon ‘heen’… Zodat ik nog ingewikkelder kan maken voor mezelf en ongemakkelijker voor de persoon waar ‘t over gaat…).

De benodigde zoektocht is: hoe wil deze persoon worden aangesproken? Heb je het antwoord daarop? Opgelost. Heb je het antwoord (nog) niet? Genderinclusieve aanspreekvorm of (voor)naam gebruiken.

Tot slot

Tips, opmerkingen, suggesties, vragen? Laat het vooral weten!

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *


            

            

                        
            
            
Registrations
No Registration form is selected.
(Click on the star on form card to select)
Please login to view this page.
Please login to view this page.
Please login to view this page.

bil·lijk (bijvoeglijk naamwoord, bijwoord)

  1. rechtvaardig en redelijk

https://www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/billijk#.XhXebBdKg1J 

%d bloggers liken dit: